Faعفونت کلیه
عفونت کلیه : کلیه ها وظیفه خطیر تصفیه خون در بدن را عهده دار هستند. چنانچه کلیه ها عمل خود را به درستی انجام ندهند، مواد سمی از بدن دفع نمی گردد و خون تصفیه نخواهد شد. خون در سرتاسر بدن در حال تغذیه و گردش می باشد، در نتیجه در صورت تصفیه نشدن، به جای مواد غذایی، مواد زائد را به بافتها و سلولها منتقل می کند.
بافت های بدن در صورت تغذیه ناسالم عملکرد صحیح و طبیعی خود را از دست می دهند و این امر موجب بروز سایر بیماری ها می شود. شایان ذکر است کلیه ها با تنظیم آب موجود در بدن؛ موجب تنظیم فشارخون و مایعات در بدن شده و متابولیسم بدن را در وضعیتی پایدار قرار می دهند.
ساختار کلیه
کلیه ها که در دو طرف بدن انسان قرار دارند، مشغول تصفیه خون هستند. کلیه از تعداد بسیار زیادی سلول و یا واحد به اسم نفرون ایجاد می شود. خون به وسیله نفرون ها تصفیه می گردد که مواد زائد، مقداری نمک، آب و سایر املاح، از خون گرفته می شود. در طی این روند ادرار تولید و درون مجاری ادراری منتقل می شود.
اینک ادرار تولید شده از نفرون کلیه به میزنای و از میزنای به مثانه انتقال می یابد. مثانه مانند کیسه ای است که ادرار را در خود نگهداری می کند و در صورتی که پر از ادرار شد زنگ خطر را فشرده و شخص با اراده خودش ادرار را از مثانه به میزراه هدایت کرده، آنگاه ادرار دفع می گردد.
به عفونت و یا التهاب بافت کلیه، عفونت کلیه گفته می شود. که در علم پزشکی به نام پیلونفریت معروف است.
علل بروز
این بیماری ممکن است در اثر سنگهای کلیه، تروما یا اصابت ضربه و بدخیمی ها بروز کند. ولی معمولاً عفونت کلیه به علت گسترش عفونت، واقع در یک مکان دیگر ایجاد می شود. شایع ترین ناحیه گسترش عفونت، مثانه می باشد. باکتریها به وسیله مثانه به میزنای و کلیه منقل می شوند و بافت کلیه را درگیر می کنند.
در کل دو نوع عفونت کلیه وجود دارد که عبارتند از: عفونت های کلیه حاد و مزمن
علائم عفونت کلیه حاد که بیشتر به علت باکتری منتقل شده از مثانه به کلیه بروز می کند، عبارتند از:
- ادرار بدبو
- تهوع
- تب و لرز
- سردرد
- درد پهلو در سمت مبتلا
- سوزش ادراری
- درد عضلانی
- نیاز به دفع ادرار بیش از حد طبیعی
- ادرار خونی و ادرار کدر
در صورت مشاهده علائم فوق الذکر برای پیشگیری از گسترش عفونت در بدن لازم است نزد پزشک مراجعه نمود.
تشخیص بالینی و درمان عفونت حاد کلیه
با کشت ادرار و سونوگرافی، پزشک عفونت حاد کلیه را تشخیص می دهد و آنتی بیوتیک مناسبی را به مدت ۳ الی ۵ روز به صورت تزریقی، تجویز می نماید. پس از پایین آمدن تب، مصرف آنتی بیوتیک به مدت ۲ الی ۴ هفته به صورت خوراکی ادامه پیدا می کند.
علائم عفونت مزمن کلیه
اغلب این بیماری با هیچ علائم خاصی همراه نیست و در زمان ارزیابی بدن، این بیماری تشخیص داده می شود. شایع ترین نشانه آن، فشارخون می باشد. همانطور که قبلاً ذکر شد کلیه با تنظیم آب و مواد در خون، نقش بسیار مهمی در متعادل سازی فشارخون ایفا می کند.
تشخیص بالینی و درمان عفونت مزمن کلیه
کشت ادرار و اندازه گیری میزان اوره و سایر مواد ادرار، از جمله شیوه های تشخیص عفونت می باشند. اگرعفونت مزمن به علت باکتری بروز کرده باشد، لازم است از آنتی بیوتیک استفاده کرد. چنانچه عوامل زمینه ای مانند سنگ کلیه و انسدادها در مجاری، موجب ایجاد عفونت مزمن شده باشد می بایست به رفع این عوامل پرداخت.
روش های پیشگیری
- از پوشیدن شلوارهای تنگ و پلاستیکی، پرهیز نمایید؛ تا با تصفیه هوا در بین تار و پود شلوار، شرایط برای رشد باکتری ها فراهم نشود.
- رعایت بهداشت فردی جهت پیشگیری از آلوده شدن به باکتری
- شستشوی صحیح بعد دفع مدفوع، در صورت عدم شستشوی صحیح، شرایط رشد باکتری ها در پیشابراه فراهم می شود.
- شستشوی بدن پیش و پس از رابطه جنسی
- دختران به علت وضعیت آناتومی خاصی که دارند، می بایست شستشو را از سمت پیشابراه به طرف مقعد انجام دهند.
- دفع به موقع ادرار، چرا که نگه داشتن ادرار برای مدت زمان طولانی زمینه ساز سنگ های کلیوی می باشد و سنگ های کلیوی موجب بروز عفونت کلیه میشوند.
- پوشک نوزادان، می بایست به طور مرتب تعویض گردد.
- درمان بیماری های زمینه ای مثل سنگ کلیه و مراقبت از کلیه ها جهت پیشگیری از آسیب و ضربه
- مصرف مایعات فراوان
- عدم استفاده افراطی از الکل
درمان
استفاده از آنتی بیوتیک نخستین گام برای درمان عفونت کلیه ها می باشد. نوع و مدت استفاده از داروها به باکتری های موجود در نمونه ادرار و وضعیت سلامتی بیمار بستگی دارد. اغلب علائم این عارضه چند روز بعد از شروع درمان رفع می شوند ولی امکان دارد مصرف آنتی بیوتیک ها تا ۷ روز یا بیشتر ادامه یابد. توصیه می شود دوره مصرف آنتی بیوتیک تجویزی توسط پزشک را تکمیل کنید تا عفونت به طور کامل از بین برود.
ممکن است پزشک برای عفونت های شدید، دستور بستری شدن بیمار را در بیمارستان بدهد. درمان در بیمارستان شامل مصرف آنتی بیوتیک های تزریقی در ورید دست می باشد. مدت زمان بستری به شدت بیماری افراد بستگی دارد.
مرکز جامع سلامت نیایش