Faفشار خون چیست؟
فشار خون چیست؟ در این مقاله به پرسش فشار خون چیست؟ پاسخ داده می شود و در رابطه با روش های پیشگیری از ابتلا به این عارضه توضیحاتی ذکر می شود. زمانی که قلب خون را به درون رگها پمپ می کند؛ از نیروی حاصل از آن فشار خون ایجاد می شود.
فشار خون باید باشد یا نه؟
اگر فشار خون وجود نداشته باشد یعنی قلب فردکار نمی کند و فرد زنده نیست. وجود فشار خون برای ادامه حیات الزامی است.
چرا بیماری فشارخون بالا مهم است؟
- ۶ % جامعه دچار افزایش فشارخون هستند.
- فشارخون بالا، علت عمده سکته های قلبی، مغزی و نارسایی کلیه می باشد.
- بیشتر افراد مبتلا به این بیماری، از بیماری خود بی اطلاع هستند و تنها ۲۵% بیماران درحال درمان هستند.
- فشار خون بالا، شایعترین بیماری عروقی است. (در مردان شایعتراست.)
- درخانم هاپس ازیائسگی، فشار خون افزایش می یابد.
علت های ایجاد فشار خون بالا چیست؟
فشارخون اولیه: ۹۴% موارد بدون علت تشخیص داده می شوند.
فشارخون ثانویه: ۶% موارد بر اثر بیماریهای دیگر هستند.
در فشارخون اولیه:
۶۰% افراد وقتی رژیم غذایی کم نمک استفاده کنند، فشار خونشان کنترل می شود.
در ۴۰% افراد محدودیت مصرف نمک تأثیری روی فشارخون ندارد.
درفشارخون ثانویه:
شایعترین علت ایجادکننده فشارخون بیماریهای کلیوی می باشد.
قرص های ضد بارداری در خانم ها در ۵-۱% می تواند باعث فشار خون شود.
سایر علت های ایجاد فشار خون بالا:
- بیماریهای کلیوی
- مصرف برخی داروها (داروهای هورمونی، کورتون ها و مسکن ها)
- مصرف برخی موادغذایی (نمک، کافئین و شیرین بیان)
- سیگار و دخانیات
عوامل تعیین کننده پیش آگهی بد در فشارخون بالا:
- مردان جوان سیاهپوست
- افراد سیگاری
- افرادی که چربی و قندخون بالا دارند.
- افراد چاق
علائم بیماری فشارخون بالا چیست؟
در اکثر مواردعلائمی ندارد.
در زمان بروز بیماری، علائمی همچون:
- سردرد
- اختلالات بینایی
- تهوع
- استفراغ
راه تشخیص به موقع فشار خون بالا:
کنترل مرتب فشار خون (به خصوص افراد در معرض خطر) می باشد.
چه کسانی باید فشار خون خود را مرتب کنترل کنند؟
- تمام افراد ۳۰ سال به بالا
- افراد کم تحرک
- افراد چاق
- افراد با اختلال در چربی خون
- افرادی که سابقه بیماری کلیوی و عفونت های مکرر کلیه دارند.
- بیماران دیابتی
- افراد سیگاری
- افرادی که سابقه بیماری فشار خون بالا و یا بیماری های قلبی عروقی در خانواده دارند.
درگیری اعضاء مختلف در اثر فشار خون
درگیری کلیوی
درگیری چشم
درگیری قلبی
درگیری مغزی:
- شایعترین علامت عصبی، سردرد ناحیه پشت سرهنگام صبح است.
- گاهی سرگیجه، سبکی سر، وزوز گوش و تاری دید هم دیده می شود.
- گاهی افزایش ناگهانی فشار خون ایجاد خونریزی داخل مغزی می کند.
عوامل مؤثر در جلوگیری از ابتلا به بیماری فشار خون بالا:
تغییر شیوه های نادرست زندگی و جایگزین نمودن آنها با رفتارهای بهداشتی
نمونه رفتارهای غیربهداشتی که در ابتلا به بیماری فشار خون بالا مؤثرهستند:
- مصرف زیاد نمک
- استعمال هر نوع دخانیات و سیگار
- عدم فعالیت بدنی منظم
- عدم مصرف سبزی و میوه
- خوردن غذاهای چرب و یا سرخ کرده و غذاهای آماده
- مصرف بیش ازحد قند و شیرینی
- اضافه وزن و چاقی
نمونه رفتارهای بهداشتی
- کاهش مصرف نمک: (میزان مصرف نمک روزانه باید کمتر از ۵ گرم باشد. یعنی نمک از سر سفره غذا حذف شود.)
- ترک سیگار و الکل
- فعالیت بدنی منظم: (حداقل ۳۰ دقیقه ورزش متوسط در بیشتر روزهای هفته)
- کاهش مصرف قند و شیرینی
- کنترل دیابت
- کاهش چربی خون
- تغذیه مناسب
تغذیه مناسب
- خودداری از مصرف مواد غذایی چرب و یا به حداقل رساندن آنها
- آب پز، بخارپز و یا کبابی کردن غداها به جای سرخ کردن آنها
- استفاده همیشگی و دائم از میوه ها و سبزیجات
فشار خون در بارداری
فشار خون بالا در زنان باردار ممکن است اتفاق بیفتد و به طور میانگین حدود ۱۰ درصد از زنان در دوران بارداری به این بیماری مبتلا می شوند. انواع فشار خون به طور کلی در دوران بارداری عبارتند از:
فشار خون بارداری
این فشار خون در اواخر دوران بارداری ایجاد می شود.
فشار خون مزمن
فشار خون مزمن در دوران قبل از بارداری ایجاد می شود.
پره اکلامپسی
این مشکل یک وضعیت خطرآفرین است که در نیمه دوم بارداری اتفاق می افتد که منجر به فشار خون بالا، تورم عمومی بدن و نشت پروتئین در ادرار می شود. پره اکلامپسی در مواقعی خطرناکتر می شود که منجر به تشنج در دوران بارداری شود.
پرفشاری خون مزمن و پره اکلامپسی
زنان بارداری که به فشار خون مبتلا هستند، بیشتر در معرض خطر پره اکلامپسی قرار دارند در این موارد لازم است همواره به پزشک مراجعه نمایید تا میزان فشار خون شما ارزیابی شود و از بروز اتفاقی ناخوشایند جلوگیری به عمل آید.
چه افرادی بیشتر در معرض فشار خون بالا هستند؟
به طور معمول بالا رفتن فشار خون در افراد بالای ۴۵ سال بیشتر اتفاق می افتد و مردان بیشتر از زنان در معرض این بیماری قرار دارند. اما در افراد بالای ۶۵ سال زنان بیشتر مبتلا به فشار خون بالا می شوند.
از عواملی که باعث افزایش فشار خون بالا می شود، داشتن سابقه خانوادگی است طی مطالعات صورت گرفته فشار خون بالا و عوارض آن در سیاه پوستان بیشتر اتفاق می افتد بنابراین می توان گفت نژاد نیز در میزان ابتلا به فشار خون بالا موثر است.
همچنین حدود ۶۰ درصد از افرادی که به دیابت مبتلا هستند نیز در معرض فشار خون بالا قرار دارند. از آنجایی که فشار خون خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش می دهد، لازم است هر ساله چکاب انجام شود. آمارها نشان می دهد از هر ۵ فرد مبتلا به فشار خون بالا،۱ نفر از ابتلا به این بیماری آگاه نیست که عدم درمان به موقع این بیماری می تواند منجر به ایجاد آسیب های قلبی، مغزی، کلیوی، ریوی و اختلال در گردش خون بدون هیچ علامت خاصی شود.
راه های جلوگیری از ابتلا به فشار خون
برای کسانی که در معرض ابتلا به فشار خون هستند، روش هایی برای پیشگیری از این بیماری توصیه می شود که عبارتند از:
- عدم مصرف دخانیات
- کاهش وزن
- بهبود رژیم غذایی و اصلاح عادات زندگی
- ورزش
- پرهیز از مصرف الکل
- خوردن غذاهای کم نمک و کم چرب